اثرات کشندگی حشره‌کش‌های گیاهی سیرینول و تنداکسیر و دورکنندگی پالیزین روی کنه دو لکه‌ای (Tetranychus urticae Koch) در شرایط آزمایشگاهی

کنه تارتن دولکه‌ای (Tetranychus urticae Koch) یکی از آفات مهم و چندخوار می‌باشد که به‌دلیل خسارت شدید، نرخ بالای رشد و نیز توانایی ایجاد مقاومت به آفت‌کش‌ها اهمیت زیادی دارد. در این پژوهش، جهت یافتن جایگزین مناسب و کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی کنه‌کش‌های شیمیایی، سمیت تماسی آفت-کش‌های گیاهی سیرینول و تنداکسیر و اثر توأم آن‌ها و همچنین خاصیت دورکنندگی پالیزین بررسی گردید. آزمایش‌ها در دمای 2±25 درجه سیلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی روی ماده‌های بالغ هم‌سن به‌روش غوطه‌ور سازی انجام گرفت. سیرینول در غلظت 5700 پی‌پی-ام و تنداکسیر در غلظت 5300 پی‌پی‌ام بالاترین تلفات را ایجاد کردند. مقادیر LC50 و LC90 سیرینول و تنداکسیر در مدت زمان 24 ساعت به‌ترتیب 908/1775، 6/16772 و 914/2130، 205/11975 پی‌پی‌ام و در مدت زمان 48 ساعت به‌ترتیب 228/463، 136/5985 و 931/907، 447/6052 پی‌پی‌ام تعیین گردید. کاربرد اختلاط سیرینول و تنداکسیر باعث تلفات 66/66 درصدی بعد از 24 ساعت شد که مرگ‌و‌میر بالاتری را نسبت به کاربرد جداگانه‌ی هر یک از آن‌ها ایجاد کرد. در بررسی اثر دورکنندگی پالیزین، غلظت‌250 پی‌پی‌ام بی اثر بوده ولی در غلظت‌های‌500، 1000، 2000 و 4000 پی‌پی‌ام خاصیت دورکنندگی نشان داد. نتایج نشان داد که سیرینول و تنداکسیر در شرایط اختلاط دارای اثرکشندگی بیشتر و پالیزین دارای اثر دورکنندگی روی ماده‌های بالغ این کنه بود و لذا هر سه ماده (اسانس) قابل پیشنهاد در برنامه‌های مدیریت تلفیقی این کنه می‌باشند.